Sırbistan-Kosova krizi: NATO ve Türkiye için çok ciddi sorun oluşturur

Haber7.com / Gamze TÜRK

Sırbistan ile Kosova ortasında geçtiğimiz gece hudutta artan gerginlik; NATO’nun “müdahale ederiz” açıklaması ve Kosova’nın, Sırbistan’a karşı aldığı kimlik kartı kararının uygulanmasını 30 gün ertelemesi sonrası dindi.

Her ne kadar kriz bir gün sürse de iki tarafın tehdit seviyesini apansız artırması; bölgedeki derin görüş ayrılıklarının nasıl da ansızın sıcak çatışmaya dönebileceğini bir defa daha hatırlattı.

Biz de Haber7 olarak; uzun yıllardır sıcak temas riskinin her daim olduğu Balkanlar’daki Kosova krizini uzman isimlerle konuştuk.

CİHAT YAYCI: TÜRKİYE VE NATO İÇİN BİR RİSK

“Bu Ukrayna savaşı öncesinde, daha doğrusu 2014’te Rusya’nın Kırım’ı işgalinden sonra gündeme gelmişti. Kosova konusu Sırbistan konusu gündeme gelmişti. Rusya da Sırbistan vasıtasıyla orta Avrupa’da kendine müzahir büyük Sırbistan’ı hayal ediyor. Büyük Sırbistan hayalini hem Kosova’yı alarak hem de Bosna Hersek’i parçalayarak gerçekleştirmeyi düşünüyorlar. Bunun Sırbistan’dan başlatılacak bir kıvılcımla Bosna Hersek ve Kosova’ya sıçrama ihtimali yüksektir. Bu hem Avrupa güvenliği için hem NATO için hem de Türkiye için çok önemli sorun oluşturur. NATO bu mevzuya müdahale olacağını söyledi.”

DOÇ. DR. OĞUZHAN ALIM, BÖLGEDEKİ RUS GÜCÜNE İŞARET ETTİ

“Açıkçası biz Balkanlar’daki tansiyonun bilhassa de Ukrayna’yı işgal teşebbüsünden sonra daha çok Bosna’da artmasını beklerken haber Kosova’dan geldi. Kosova’da bilhassa Sırpların ağır yaşadığı bölgede hükümetin önemli bir egemenlik sorunu yaşadığı anlaşılıyor. Kosova hükümeti kendi hukuku ve kendi egemenliğini bu bölgede uygulamaya çalıştığı vakit da bölgedeki Sırplar ve Sırbistan’dan bir reaksiyonla karşılaştı. Aslında Kosova, Bosna, Sırbistan bu bölgede yaşanan gelişmeler, yalnızca bu bölgeyi ilgilendirmiyor. Bunun Batı-Rusya çabasıyla ve tekrar Rusya-Türkiye ortasındaki gayretlerle de alakası var. Balkanlar güç sahnesi. Hal böyleyken de Sırbistan, Bosnalı Sırplar ve Kosovalı Sırplar Rusya’nın değerli oranda tesir alanında bulunuyor. Bilhassa Bosnalı Sırplar ve Kosovalı Sırplar, Rusya’nın Donetsk, Lugansk, Donbas bölgesinde yarattığı durumu Kosova ve Bosna’da uygulamaya çalışıyorlar. Putin de AB ülkelerini bu durum üzerinden tahrik etmeye çalışıyor. Doğal bu noktada da Sırbistan bölgede değerli bir aktör pozisyonunda. Yalnız Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, direkt Rusya’nın her dediğini yapacak, talimatlarını izleyecek bir aktör değil. Daha çok istikrarları gözeten bir istikrar siyasetçisi, yani Batı’yla, Avrupa ülkeleriyle, Türkiye ile bağları sürdürmeye çalışan birisi. Sırbistan bölgedeki istikrarı sürdürmesi bakımından da hiçbir halde kendini diyaloga kapatmıyor. Hakikaten gelişmelerden sonra diyalog sistemleri çalıştı. Vucic’in bilhassa Türkiye ile olan ilgileri bu noktada değer kazanıyor. Yani Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Vucic ortasındaki ağır görüşme trafiği ve yeterli münasebetler, bölgedeki istikrar için ve bölgedeki aralıklar içinde kıymetli bir avantaj. Vucic kendi ülkesindeki çok faşizan kümeleri, muhalefeti dizginlemek, onların da gücünü konsolide etmek durumunda. Güç bir istikrar gözetmek durumunda kalıyor. Ben bölgedeki tansiyonun önümüzdeki süreçte de artacağını düşünüyorum. Zira hem Bosnalı Sırplar hem Kosovalı Sırplar hem de ırkçı Sırplar Vucic üzerine önemli manada baskı kuruyorlar. Bunun üzerine Rusya’nın kurduğu baskı ekleniyor. Rusya Avrupa’nın yumuşak karnı olarak bu bölgeyi görüyor ve bu noktadan Avrupa’yı rahatsız etmek istiyor.”

FERHAT PİRİNÇÇİ: GERGİNLİĞİN ARTMASINI İSTEYECEK TARAFLAR VAR

“Ben bu basamakta çatışma ve gerginliğin artmasını beklemiyorum. Bu sorun yeni ortaya çıkan bir sorun olmadığı üzere çözülmemiş olan bir sorun. Burada gelirin artmasını engellemek için Kosova idaresinin attığı adımı değerli. Kosova devleti var. Bayrağıyla, hudutlarıyla var. Lakin 150’den fazla devlet Kosova’yı tanımasına karşın Sırbistan ve natürel ki onu destekleyen Rusya sebebiyle BM Güvenlik Kurulu’nun onayı almadı, üye olamadı. Bu noktada aslında Sırbistan’ın direkt bir müdahalesi yok. Ondan çok Kosova sonları içinde yaşayan Sırpların ortaya çıkartmış olduğu bir gerginlik kelam konusu. Bölgesel istikrarı daha fazla bozmamak ismine taraflar bence gerekli adımları attılar. Zati Kosova’nın ertelemesi bunun göstergesi. Ancak natürel ki öte yandan gerginliğin tırmanmasını isteyecek taraflar da bulunmakta. Bekleyip göreceğiz üzere görünüyor.”

rusya, Türkiye, Sırbistan, Kosova, nato, DÜNYA Haberleri

https://www.haber7.com/dunya/haber/3246920-sirbistan-kosova-krizi-nato-ve-turkiye-icin-cok-ciddi-sorun-olusturur